Okul Öncesi Eğitim Programı
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN AMAÇLARI
Okul öncesi eğitiminin amaç ve görevleri, milli eğitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak;
1. Çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak,
2. Onları ilkokula hazırlamak,
3. Şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetiştirme
ortamı yaratmak,
4. Çocukların Türkçe’yi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamaktır.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN TEMEL İLKELERİ
Okul öncesi dönem yaşamın temelidir. Bu dönemde öğrenme hızı çok yüksektir. Her yaş grubunun genel gelişim özellikleri o yaş grubundaki tüm çocuklar için ortaktır; ancak her çocuğun kendine özgü olduğu da unutulmamalıdır.
Okul öncesi eğitim bazı temel ilkelere dayanmaktadır. Bu ilkeler şunlardır:
1. Okul öncesi eğitim çocuğun gereksinimlerine ve bireysel farklılıklarına uygun olmalıdır.
2. Okul öncesi eğitim çocuğun motor, sosyal ve duygusal, dil ve bilişsel gelişimini desteklemeli, özbakım becerilerini kazandırmalı ve onu ilkokula hazırlamalıdır.
3. Okul öncesi eğitim kurumlarında çocukların gereksinimlerini karşılamak amacıyla demokratik eğitim anlayışına uygun öğrenme ortamları hazırlanmalıdır.
4. Etkinlikler düzenlenirken çocukların ilgi ve gereksinimlerinin yanı sıra çevrenin ve okulun olanakları da göz önünde bulundurulmalıdır.
5. Eğitim sürecinde çocuğun bildiklerinden başlanmalı ve deneyerek öğrenmesine olanak tanınmalıdır.
6. Çocukların Türkçe’yi doğru ve güzel konuşmalarına gereken önem verilmelidir.
7. Okul öncesi dönemde verilen eğitim ile çocukların sevgi, saygı, işbirliği, sorumluluk, hoşgörü, yardımlaşma, dayanışma ve paylaşma gibi duygu ve davranışları geliştirilmelidir.
8. Eğitim, çocuğun kendine saygı ve güven duymasını sağlamalı, ona öz denetim kazandırmalıdır.
9. Oyun bu yaş grubundaki çocuklar için en uygun öğrenme yöntemidir. Tüm etkinlikler oyun temelli düzenlenmelidir.
10. Çocuklarla iletişimde, onların kişiliğini zedeleyici şekilde davranılmamalı, baskı ve kısıtlamalara yer verilmemelidir.
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ, KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ
Bu program gelişimsel bir programdır. Gelişimsel bir program, çocuğun bütünsel gelişimini destekler, bütüncül bir yaklaşımla, çocuğun sosyal ve duygusal, motor, bilişsel, dil gelişim alanları ile özbakım becerilerini birlikte ele alır. Programın temelini çocukların gelişimsel özellikleri oluşturur. Öğrenme süreçleri planlanırken yapılacak ilk iş çocukların takvim yaşının değil gelişim yaşının belirlenmesidir. Çocukların gelişimsel düzeyleri belirlendikten sonra kazanım ve göstergelerle farklı eğitim süreçleri oluşturarak çocukları desteklemek ve
onları bulundukları gelişim düzeyinden çıkabilecekleri en üst aşamaya taşımak bu programın ulaşması beklenen hedeftir.
Amaç ve hedefler ulaşılmak istenen sonuçları gösterir. Diğer bir deyişle öğretmenin vermek istediklerini tanımlar. Kazanımlar ise çocuklar tarafından başarılması gereken sonuçları gösterir. Yani çocukların öğrenmeleri gereken bilgi, beceri ve yetkinlikleri tanımlar. Kazanımlar çocuğu merkeze alarak belirlenirken amaç ve hedefler öğretmeni ve dolayısı ile yıl içinde kapsanacak içeriği merkeze alarak belirlenir. Bu program çocuk merkezli bir program olduğu, aktif öğrenmeyi öne çıkardığı ve bilginin öğrenen tarafından yapılandırılarak kazanılacağını benimsediği için kazanım ve göstergeler kullanılmıştır. Göstergeler, bir kazanımın içyapısını oluşturan temel yapı taşları gibidir. Kazanımlara dayalı olarak oluşturulmuş olan göstergeler genellikle kendi içinde basitten-karmaşığa, somuttan-soyuta belli bir aşamalılık içinde sıralanarak belirlenen kazanımın gerçekleşmesine hizmet ederler.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMININ TANITIMI
Bu program, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini; motor, sosyal-duygusal, dil ve bilişsel gelişim alanlarında gelişimlerinin en üst düzeye ulaşmasını, özbakım becerilerini kazanmalarını ve ilköğretime hazır bulunmalarını sağlamak amacı ile geliştirilmiştir. Program, çocukların gelişimlerini desteklemesinin yanı sıra tüm gelişim alanlarında görülebilecek yetersizlikleri önlemeyi amaçladığından destekleyici ve önleyici boyutları olan çok yönlü bir program olma özelliği taşımaktadır.
Program, çocukların gelişim düzeylerine ve özelliklerine dayanan ve bu bağlamda, tüm gelişim alanlarının geliştirilmesini esas alan “gelişimsel” bir programdır. Program yaklaşımı olarak “sarmal” özellik gösteren bu program, model olarak “eklektik”tir.
Programda, “kazanım” ve “gösterge” ler temel alınmıştır. Programda çocukların gelişim özellikleri yaş gruplarına göre, kazanım ve göstergeler ise bütün olarak ele alınmıştır. Gelişim özellikleri bilimsel çalışmalar dikkate alınarak üç farklı yaş grubuna göre düzenlenmiştir ancak öğretmenin kendi grubundaki çocuklar için programdan kazanım ve göstergeleri seçerken çocukların gelişim özelliklerini dikkate alması gerekmektedir. Gereksinim duyulduğunda programda yer almayan bir kazanım ve/veya gösterge öğretmen tarafından belirlenerek eğitim planına eklenebilir. Ancak bu tür düzenlemeler yapılırken gerekçelerin iyi belirlenmesine, eklenen kazanım ve göstergelerin Türk Milli Eğitiminin Amaçları, Okul Öncesi Eğitimin amaçları, programın temel felsefesi, amaçları ve özellikleriyle tutarlı olmasına, diğer kazanımlarla çatışmamasına ve çakışmamasına özen gösterilmesi gerekmektedir.
Bu programla beraber öğretmenin hazırlayacağı etkinlik havuzuna örnek olması amacıyla farklı yaş gruplarındaki çocuklar için etkinlik örneklerini içeren bir “Etkinlik Kitabı” hazırlanmıştır. Bunun yanı sıra programla birlikte kullanılmak amacıyla “Okul Öncesi Eğitim Programı İle Bütünleştirilmiş Aile Destek Programı” oluşturulmuştur.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
1. Çocuk merkezlidir.
2. Esnektir.
3. Temalar/Konular amaç değil araçtır.
4. Oyun temellidir.
5. Keşfederek öğrenme önceliklidir.
6. Öğrenme merkezleri önemlidir.
7. Büyük grup, küçük grup ve bireysel etkinliklere dengeli bir biçimde yer verilmesini gerektirir.
8. Yaratıcılığın geliştirilmesi ön plandadır.
9. Değerlendirme süreci çok yönlüdür.
10. Aile eğitimi ve katılımı önemlidir.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ETKİNLİKLERİ
1. Serbest Zaman Etkinlikleri
2. Türkçe - Dil Etkinlikleri
3. Oyun ve Hareket Etkinlikleri
4. Müzik Etkinlikleri
5. Fen ve Doğa Etkinlikleri
6. Matematik Etkinlikleri
7. Okuma - Yazmaya Hazırlık Çalışmaları
8. Drama Etkinlikleri
9. Alan Gezileri
10. Sanat Etkinlikleri
Okul Öncesi Eğitim etkinlikleriyle alakalı, Skethcup programında oluşturulmuş eğitim içerikli resmimiz aşağıdadır:
Okul öncesi eğitiminin amaç ve görevleri, milli eğitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak;
1. Çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak,
2. Onları ilkokula hazırlamak,
3. Şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetiştirme
ortamı yaratmak,
4. Çocukların Türkçe’yi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamaktır.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN TEMEL İLKELERİ
Okul öncesi dönem yaşamın temelidir. Bu dönemde öğrenme hızı çok yüksektir. Her yaş grubunun genel gelişim özellikleri o yaş grubundaki tüm çocuklar için ortaktır; ancak her çocuğun kendine özgü olduğu da unutulmamalıdır.
Okul öncesi eğitim bazı temel ilkelere dayanmaktadır. Bu ilkeler şunlardır:
1. Okul öncesi eğitim çocuğun gereksinimlerine ve bireysel farklılıklarına uygun olmalıdır.
2. Okul öncesi eğitim çocuğun motor, sosyal ve duygusal, dil ve bilişsel gelişimini desteklemeli, özbakım becerilerini kazandırmalı ve onu ilkokula hazırlamalıdır.
3. Okul öncesi eğitim kurumlarında çocukların gereksinimlerini karşılamak amacıyla demokratik eğitim anlayışına uygun öğrenme ortamları hazırlanmalıdır.
4. Etkinlikler düzenlenirken çocukların ilgi ve gereksinimlerinin yanı sıra çevrenin ve okulun olanakları da göz önünde bulundurulmalıdır.
5. Eğitim sürecinde çocuğun bildiklerinden başlanmalı ve deneyerek öğrenmesine olanak tanınmalıdır.
6. Çocukların Türkçe’yi doğru ve güzel konuşmalarına gereken önem verilmelidir.
7. Okul öncesi dönemde verilen eğitim ile çocukların sevgi, saygı, işbirliği, sorumluluk, hoşgörü, yardımlaşma, dayanışma ve paylaşma gibi duygu ve davranışları geliştirilmelidir.
8. Eğitim, çocuğun kendine saygı ve güven duymasını sağlamalı, ona öz denetim kazandırmalıdır.
9. Oyun bu yaş grubundaki çocuklar için en uygun öğrenme yöntemidir. Tüm etkinlikler oyun temelli düzenlenmelidir.
10. Çocuklarla iletişimde, onların kişiliğini zedeleyici şekilde davranılmamalı, baskı ve kısıtlamalara yer verilmemelidir.
GELİŞİM ÖZELLİKLERİ, KAZANIMLAR VE GÖSTERGELERİ
Bu program gelişimsel bir programdır. Gelişimsel bir program, çocuğun bütünsel gelişimini destekler, bütüncül bir yaklaşımla, çocuğun sosyal ve duygusal, motor, bilişsel, dil gelişim alanları ile özbakım becerilerini birlikte ele alır. Programın temelini çocukların gelişimsel özellikleri oluşturur. Öğrenme süreçleri planlanırken yapılacak ilk iş çocukların takvim yaşının değil gelişim yaşının belirlenmesidir. Çocukların gelişimsel düzeyleri belirlendikten sonra kazanım ve göstergelerle farklı eğitim süreçleri oluşturarak çocukları desteklemek ve
onları bulundukları gelişim düzeyinden çıkabilecekleri en üst aşamaya taşımak bu programın ulaşması beklenen hedeftir.
Amaç ve hedefler ulaşılmak istenen sonuçları gösterir. Diğer bir deyişle öğretmenin vermek istediklerini tanımlar. Kazanımlar ise çocuklar tarafından başarılması gereken sonuçları gösterir. Yani çocukların öğrenmeleri gereken bilgi, beceri ve yetkinlikleri tanımlar. Kazanımlar çocuğu merkeze alarak belirlenirken amaç ve hedefler öğretmeni ve dolayısı ile yıl içinde kapsanacak içeriği merkeze alarak belirlenir. Bu program çocuk merkezli bir program olduğu, aktif öğrenmeyi öne çıkardığı ve bilginin öğrenen tarafından yapılandırılarak kazanılacağını benimsediği için kazanım ve göstergeler kullanılmıştır. Göstergeler, bir kazanımın içyapısını oluşturan temel yapı taşları gibidir. Kazanımlara dayalı olarak oluşturulmuş olan göstergeler genellikle kendi içinde basitten-karmaşığa, somuttan-soyuta belli bir aşamalılık içinde sıralanarak belirlenen kazanımın gerçekleşmesine hizmet ederler.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM PROGRAMININ TANITIMI
Bu program, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini; motor, sosyal-duygusal, dil ve bilişsel gelişim alanlarında gelişimlerinin en üst düzeye ulaşmasını, özbakım becerilerini kazanmalarını ve ilköğretime hazır bulunmalarını sağlamak amacı ile geliştirilmiştir. Program, çocukların gelişimlerini desteklemesinin yanı sıra tüm gelişim alanlarında görülebilecek yetersizlikleri önlemeyi amaçladığından destekleyici ve önleyici boyutları olan çok yönlü bir program olma özelliği taşımaktadır.
Program, çocukların gelişim düzeylerine ve özelliklerine dayanan ve bu bağlamda, tüm gelişim alanlarının geliştirilmesini esas alan “gelişimsel” bir programdır. Program yaklaşımı olarak “sarmal” özellik gösteren bu program, model olarak “eklektik”tir.
Programda, “kazanım” ve “gösterge” ler temel alınmıştır. Programda çocukların gelişim özellikleri yaş gruplarına göre, kazanım ve göstergeler ise bütün olarak ele alınmıştır. Gelişim özellikleri bilimsel çalışmalar dikkate alınarak üç farklı yaş grubuna göre düzenlenmiştir ancak öğretmenin kendi grubundaki çocuklar için programdan kazanım ve göstergeleri seçerken çocukların gelişim özelliklerini dikkate alması gerekmektedir. Gereksinim duyulduğunda programda yer almayan bir kazanım ve/veya gösterge öğretmen tarafından belirlenerek eğitim planına eklenebilir. Ancak bu tür düzenlemeler yapılırken gerekçelerin iyi belirlenmesine, eklenen kazanım ve göstergelerin Türk Milli Eğitiminin Amaçları, Okul Öncesi Eğitimin amaçları, programın temel felsefesi, amaçları ve özellikleriyle tutarlı olmasına, diğer kazanımlarla çatışmamasına ve çakışmamasına özen gösterilmesi gerekmektedir.
Bu programla beraber öğretmenin hazırlayacağı etkinlik havuzuna örnek olması amacıyla farklı yaş gruplarındaki çocuklar için etkinlik örneklerini içeren bir “Etkinlik Kitabı” hazırlanmıştır. Bunun yanı sıra programla birlikte kullanılmak amacıyla “Okul Öncesi Eğitim Programı İle Bütünleştirilmiş Aile Destek Programı” oluşturulmuştur.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
1. Çocuk merkezlidir.
2. Esnektir.
3. Temalar/Konular amaç değil araçtır.
4. Oyun temellidir.
5. Keşfederek öğrenme önceliklidir.
6. Öğrenme merkezleri önemlidir.
7. Büyük grup, küçük grup ve bireysel etkinliklere dengeli bir biçimde yer verilmesini gerektirir.
8. Yaratıcılığın geliştirilmesi ön plandadır.
9. Değerlendirme süreci çok yönlüdür.
10. Aile eğitimi ve katılımı önemlidir.
OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ETKİNLİKLERİ
1. Serbest Zaman Etkinlikleri
2. Türkçe - Dil Etkinlikleri
3. Oyun ve Hareket Etkinlikleri
4. Müzik Etkinlikleri
5. Fen ve Doğa Etkinlikleri
6. Matematik Etkinlikleri
7. Okuma - Yazmaya Hazırlık Çalışmaları
8. Drama Etkinlikleri
9. Alan Gezileri
10. Sanat Etkinlikleri
Okul Öncesi Eğitim etkinlikleriyle alakalı, Skethcup programında oluşturulmuş eğitim içerikli resmimiz aşağıdadır:
Bu konunun içeriği T.C. MEB TALİM VE TERBİYE KURULU'nun web sitesinden alınmıştır. T.C. MEB TALİM VE TERBİYE KURULU web sitesine aşağıdaki butona tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Örnek Etkinlik: İlk konumuzla ilgili etkinliğimiz, ailelerin okul öncesi eğitim konusunda bilinçlendirilmesi üzerinedir. Öğrencilerimizin ailelerini okula çağırıp, okul öncesi eğitim hakkında bilgiler vereceğiz. Okul öncesi dönem çocuklarının fiziksel, sosyal, psikolojik vb. gelişim özellikleriyle ilgili olarak bilgilendireceğiz. Sonrasında öğretmen olarak, verdiğimiz bu bilgilerle ilgili ailelere yöneltmek için video şeklinde sorular hazırlayıp video bağlantısını buraya koyacağız. Aile bu soruları cevaplayacak, çocuğu ve okul öncesi eğitim hakkında genel bir bilgiye sahip olacaktır. Çocuğuna da ona göre davranacak, onu iyi bir şekilde yetiştirmeye çalışacaktır.
Bu soruları görmek için aşağıda bulunan video bağlantılarına tıklayınız.
Bu soruları görmek için aşağıda bulunan video bağlantılarına tıklayınız.